اگر مخاطب شناسی در استراتژی محتوا را جدی نگیرید، از بازاریابی محتوایی هم نتیجه‌ای نخواهید گرفت. یکی از دلایلی که خیلی از کسب‌وکارها از بازاریابی محتوا نتیجه‌ای نمی‌گیرند، همین است. می‌توان گفت همان گونه که استراتژی محتوا در بازاریابی محتوا مهم است، به همان اندازه هم شناخت مخاطب در استراتژی محتوا اهمیت دارد.
به همین دلیل، شما باید قبل از هر کاری در تنظیم استراتژی محتوا، به سراغ شناخت مخاطب بروید. چون امکان ندارد که بدون شناخت مخاطب، استراتژی محتوای شما یک استراتژی موفق باشد. یا به عبارتی می‌توان گفت، محتوایی که مخاطبی مشخص نداشته باشد، کمک چندانی هم به شما در بازاریابی محتوا نخواهد کرد. ما در ادامه این مقاله سعی می‌کنیم همه مواردی را که به شما در شناخت و پیداکردن مخاطب محتوا کمک می‌کند، توضیح دهیم. پس در ادامه این مقاله هم با ما همراه باشید.
استراتژی محتوا چیست و چرا مهم است؟
برای درک بهتر مخاطب شناسی در استراتژی محتوا، بهتر است که ابتدا با مفهوم استراتژی محتوا بیشتر آشنا شوید. ابزار اصلی استراتژی محتواست. ولی برای ایجاد محتوایی که منجر به نتایج دلخواه شود باید برنامه، زمان و بودجه مشخص در نظر داشته باشید. بدون داشتن یک برنامه منسجم که همه این موارد را پوشش دهد نمی‌توان نتیجه دلخواه را گرفت.
استراتژی محتوا یا Content Strategy، برنامه‌ریزی دقیق، اجرا، توزیع و مدیریت مستمر محتواست. دریافت ترافیک بیشتر، گرفتن سرنخ یا Lead، ایجاد درگیری با مخاطب و در نتیجه فروش بیشتر، از اهداف استراتژی محتواست. پس می‌توان گفت، استراتژی محتوا برنامه‌ای است که همه این موارد را به‌طور کلی پوشش می‌دهد.
مخاطب محتوا کیست؟
مخاطب یا Audience، واژه‌ای مبهم است. Audience، در زبان انگلیسی از کلمه‌ای لاتین به معنای شنیدن گرفته شده است؛ یعنی کسانی که شنونده یک برنامه یا سخنرانی هستند. اما واژه مخاطب در بازاریابی محتوا کمی پیچیده است. مخاطب در استراتژی بازاریابی محتوا کسی است که محتوا را برای او عرضه می‌کنیم. این مخاطب ممکن است فرد یا جمع باشد. در حقیقت می‌توان گفت که
مخاطب در بازاریابی محتوا کسانی هستند که قرار است محتوا را دریافت و مصرف کنند.پس می‌توان گفت که مخاطب محتوای شما، مجموعه‌ای از افراد هستند که شما قصد دارید با فعالیت‌های بازاریابی خود آنها را جذب و درگیر کنید. این افراد کسانی هستند که به‌احتمال زیاد تبدیل به مشتری‌تان می‌شوند. پس می‌توانید روی این گروه از افراد استراتژی بازاریابی خود را تنظیم کنید.
مخاطب‌های هدف شما ویژگی‌ها و نیازهای مشترک باهم دارند. آنها دقیقاً یک گروه مشخص نیستند ولی شباهت‌های زیادی به هم دارند. این شباهت‌ها، اطلاعات جغرافیایی، جمعیت‌شناختی، سبک زندگی و ویژگی‌های شخصیت را شامل می‌شود.
چرا شناخت پرسونای مخاطب مهم است؟
ساده است؛ هرچقدر که اطلاعات بیشتری از مخاطب هدف خود داشته باشید تلاش‌های بازاریابی شما بهتر و سریع‌تر به نتیجه خواهد رسید. به همین دلیل تهیه استراتژی محتوا، نیازمند شناخت مخاطب است. باید بدانید محتوایی که ارائه می‌کنید به دست چه کسی خواهد رسید.
دقیقاً اینجاست که مخاطب شناسی در استراتژی محتوا اهمیت خاصی پیدا می‌کند. شما بدون اینکه بدانید مخاطبتان چندساله است، از کجاست، اهداف و ارزش‌هایش چیست، نمی‌توانید برنامه بازاریابی موفقی داشته باشید.
در حقیقت شما با دانستن این اطلاعات است که می‌توانید محتوای خود را بهینه کنید و درنتیجه، کانال‌های توزیع محتوا، کلمات کلیدی و اینفلوئنسرهای مناسب خودتان را پیدا کنید. باید بدانید که مخاطب هر کسب‌وکاری متفاوت است. به همین علت هیچ استراتژی واحدی وجود ندارد. تنها یک استراتژی می‌تواند موفق شود؛ استراتژی‌ای که مخاطب خودش را کامل بشناسد. طبیعی است که این روشی مقرون‌به‌صرفه است. چراکه شما می‌توانید با اجرای کمپین‌های دقیق و متمرکز در طولانی‌مدت، سود خوبی از مخاطب‌های خودتان کسب کنید.
روش های تشخیص مخاطب در استراتژی محتوا چیست؟
شناسایی مخاطب در استراتژی محتوا از درک کامل او آغاز می‌شود. برای رسیدن به درک بهتر مخاطب نیاز دارید اطلاعاتی کامل از او داشته باشید. برای تکمیل پرسونای خریدار، می‌توانید از اطلاعات دموگرافیک آغاز کنید. این اطلاعات شامل موارد زیر می‌شود.
• سن
شما در این بخش به‌جای تمرکز روی یک سن خاص، می‌توانید کمی گسترده‌تر عمل کنید. برای این کار می‌توانید یک نسل را در نظر بگیرید. مثلاً بازه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال.
• مرحله زندگی
باید بدانید که مخاطب شما در چه مرحله‌ای از زندگی قرار دارد؟ مجرد است، متأهل است، پدر یا مادر است و… .
• موقعیت جغرافیایی
مخاطب‌های شما در کجا ساکن هستند؟ آیا همه آنها در یک منطقه جغرافیایی ساکن هستند؟ منطقه زندگی مخاطب هدفِ شما باید مشخص باشد.
• زبان
باید بدانید که زبان اصلی مخاطب شما چیست.
• درآمد
مخاطب هدف شما چقدر درآمد دارد؟ آیا درآمد قابل‌توجهی دارد یا خیر؟
• شناخت رفتار آنها در هزینه کردن
آنها چگونه هزینه می‌کنند؟ آیا رفتار آنها در هزینه‌کردن تکانشی است؟
• نیازها و چالش‌ها
مشکلات یا نقاط درد مخاطب محتوای شما چیست؟ چالش‌هایی که او با آنها روبروست چه چالش‌هایی هستند؟ شما کدام نیاز آنها را می‌توانید برطرف کنید؟
• شخصیت
رفتار آنها چگونه است؟ آیا سرگرمی‌ها یا رفتارهایی دارند که بین آنها مشترک باشد؟
از چه راه هایی می‌توانید به اطلاعات مخاطب خود دست پیدا کنید؟
برای مخاطب شناسی در استراتژی محتوا و دریافت اطلاعات مخاطب‌هایتان می‌توانید از راه‌های زیر استفاده کنید.
• به مخاطب‌های فعلی خودتان نگاه کنید
مشتری‌های فعلی خودتان را بررسی کنید. آنها چه کسی هستند، چگونه تصمیم می‌گیرند و چه چیزی را دوست دارند.
• رقبای خودتان را بررسی کنید
رقبایی که خدمات یا محصولات مشابه شما ارائه می‌کنند را بررسی کنید. مشتری‌های آنها چه کسانی هستند، چه مخاطبی را هدف قرار می‌دهند. استراتژی آنها برای رسیدن به مخاطب، می‌تواند به شما کمک زیادی کند. برای نحوه انجام این کار می‌توانید مقاله روش های آنالیز محتوای رقبا را مطالعه کنید.
• تحقیق در شبکه های اجتماعی
با زیر نظر داشتن و بررسی هرکدام از شبکه‌های اجتماعی می‌توانید بفهمید که افراد به چه چیزی فکر می‌کنند. شما با نظارت بر انواع شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر، لینکدین، اینستاگرام و… می‌فهمید که نظر مشتریانتان درباره شما و بقیه رقبا چیست.
• از گوگل آنالیتیکس یا Google Analytics، استفاده کنید
یکی از ابزارهای قدرتمند برای تشخیص مخاطب در استراتژی محتوا استفاده از گوگل آنالیتیکس است. شما با بررسی این ابزار می‌دانید که مخاطب‌های شما در چه موقعیت جغرافیایی هستند، از چه دستگاهی استفاده می‌کنند (موبایل یا کامپیوتر)، چه چیزی را بیشتر جست‌وجو می‌کنند و …
• پرسشنامه
روشی دیگر برای دریافت اطلاعات از مخاطب‌هایتان پرسشنامه است. شما می‌توانید از افراد و مشتری‌های خودتان بخواهید تا به پرسش‌نامه‌هایی که از قبل آماده کرده‌اید پاسخ دهند. بعد از انجام این مراحل تحقیقات شما درباره مخاطب تکمیل می‌شود.
تهیه پرسونای مخاطب
در این مرحله شما بایستی همه اطلاعاتی را که با تحقیق در مراحل قبلی به دست آورده‌اید، مکتوب کنید. شما باید پروفایلی از مخاطب محتوای خود تشکیلی دهید. این پروفایل شامل اطلاعات دموگرافیک و رفتاری است. این اطلاعات شامل موارد زیر است.
- درآمد
- جنسیت
- سن
- پیشینه
- وضعیت شغلی
- علایق
- سرگرمی‌ها
- اهداف
- ارزش‌ها
- سلایق
- سبک زندگی
- عادت‌ها
اگر چندین مخاطب هدف دارید باید برای هرکدام از آنها یک فایل پرسونای مخاطب تهیه کنید.
نقش اطلاعات مخاطب در استراتژی محتوا چیست؟
بعد از طی همه مراحل مخاطب شناسی در استراتژی محتوا، تولید محتوا برای مخاطب هم آسان می‌شود. اکنون شما می‌دانید که با چه مخاطبی سروکار دارید. پس می‌توانید طبق اهداف خود روی محتوای مختلف برنامه‌ریزی کنید. مثلاً اگر هدف شما آگاهی از برند است می‌توانید بیشتر از محتوای وبلاگ، تصاویر اینفوگرافیک و… استفاده کنید. در این شرایط افراد زیادی از حضور شما آگاه می‌شوند.
اما اگر هدف شما گرفتن سرنخ یا Lead، از مخاطب‌هایتان است، می‌توانید از کتاب‌های الکترونیکی، محتوای آموزشی و ویدئویی استفاده کنید. در هر حال، هنگام تهیه هر محتوایی باید به پرسونای مخاطبی که تنظیم کرده‌اید مراجعه کنید. این پرسونای مخاطب هرگز قرار نیست ثابت بماند. تحقیقات شما از مخاطب هم مثل هر چیز دیگری رفته‌رفته و در طول زمان، به تکامل خواهد رسید.
جمع‌بندی
ما در این مقاله در مورد مخاطب شناسی در استراتژی محتوا توضیحاتی را به شما ارائه کردیم. اکنون شما اطلاعات کاملی در مورد این موضوع دارید. پس دست‌به‌کار شوید و برای کسب‌وکار خودتان پرسونای مخاطب تهیه کنید. اما اگر نیاز به کمک داشتید می‌توانید از تیم استراتژی باشگاه محتوا برای تدوین استراتژی محتوای کسب‌وکارِ خود کمک بگیرید.
خیلی مطلب مفید و کاربردی بود. ممنون از شما